Proba de retorno #04

Exhibicionismo fragmentario

É nadal de 1980 ou 1981. Estou repasando unha lista de nomes para un exame. Ortópteros, dermápteros, plecópteros, hemípteros, himenópteros, dípteros, coleópteros, lepidópteros. A secuencia funciona maxicamente e queda incrustada no meu cerebro, a varias centos de miles de capas de recordos de profundidade, lonxe do olvido e da desmemoria. Material insignificante que queda adherido á miña persoa como os insectos ao papel atrapamoscas.

Lepidópteros
É setembro de 2012. Volto dunha clase de tenis en Samil rodeado de miles de vehículos. As clases de tenis cústanme 53 euros ao mes, 3 horas á semana. É a miña inversión persoal en deporte e saúde e autohumillación de baixa intensidade. Ao meu carón unha rapaza nun peugeot 208 cc descapotable apoia languidamente a cabeza na man en medio do atasco. O pelo sacudido levemente pola brisa. As gafas de sol. A pel coloreada como se a meteran nunha cabina de photoshop. Subo a música do meu vehículo xusto cando cando Herman Dune ataca un dos seus estribillos, tell me something I don´t know.

Coleópteros
É nadal de 1984. No noso recén estreado Zx Spectrum de 48 kb xogamos a catro mans meu irmán e máis eu ao jetpack. Un ghicho en traxe de astronauta recolle pezas dun cohete entre meteoritos. Un de nós move ao piloto (A esquerda, D dereita, S abaixo, W arriba). O outro dispara (spacebar). Lembro que na radio, ao fondo, nos 40 principais, soa Mamma María, naqueles días, naquel momento exacto de concentración absoluta. Un gato blanco de buen humor. Sonidos de raios laser no ordenador. Un búho sobre el televisor. Press S to Start.

Hemípteros
É xullo de 1999. Estou nunha boda. É a miña. Non penso en nada. É mentira. Hai moita xente no concello de Baiona. Un señor que se presenta como o alcalde lenos un poema. Di cinco frases. Sorrí moito. Dame a man. Bicámonos. A xente aplaude. Recibimos máis bicos mentras penso que todos saben que estou pensando en saír correndo. Non o fago. Facemos varias fotografías coa intención de encapsular algo de cara ao futuro. Unha imaxe que nos sobreviva. Nalgunha delas deixamos testemuña de algo que non se voltará repetir: os nosos amigos de entón máis nolos dous, todos xuntos. Noto as forzas centrífugas que percorren as liñas de tensión que nos manteñen unidos como grupo ou como unión de subgrupos ou como conxunto de subconxuntos. Algunhas son poderosas e outras aínda están en fase de crisálida, o xérmolo de algo que medrará coa paciencia dos terremotos antes de teren lugar. Moitas cousas romperanse no medio prazo e o sabemos. Aínda así disimulamos. Hai cousas que sobreviven a partires dun xesto. Un sorriso, por favor.

Ortópteros
É verano de 2000, de 2001, de 2002, de 2003, de 2004, de 2005, de 2006, ou algunha data así. Estou na praia, en Viñó, entre Nerga e Barra. Estou sobre a toalla, espido completamente cando sempre pensara que nunca sería capaz de facer algo así. A mar está calma. Non sopra brisa algunha. Entro na auga, fría como todos os veráns. Nado 34 m ou así cara adentro. Nado sen coller aire, ate que os pulmóns estoupanme. Doume a volta sobre a superficie lisa da auga. Collo todo o aire do que son capaz. Fago o morto. Respiro. Fago o morto. Respiro.

Proba de retorno #03

traxe, paxe, garaxe, personaxe

A secuencia de palabras máis coñecida da lingua galega (creo). Catro verbas desconectadas entre elas no campo do significado pero enlazadas musicalmente entre si pola rima consonante derivada da súa inserción nunha especie de aliñación cósmico-lingüística.

Da época na cal no colexio ensinábanme o galego en castelán e na cal a miña nai falaba coa súa nai en galego e con nós na mesma habitación nun pulcro castelán, lembro, nítido coma unha oración, como un mantra salvífico, este conxunto de catro palabras, impenetrable e opaco á busca de significado pero atraínte na súa plasticidade.

Da época na cal o galego era un capricho incomprensible inscrito no sistema educativo e a miña aldea un lugar exótico ao que achegarse as fins de semana quedoume como banda sonora esta especie de rap que gaña en intensidade palabra a palabra: arranca coas dúas sílabas de traxe, persevera en elas co paxe para asegurar a posición, gaña peso coas tres de garaxe e ocupa o universo enteiro coas catro de personaxe. Eran os días de correr pola eira da miña avoa perseguindo galiñas que xa non poñerían ovos nunha semana do susto e de mirar con fascinación de urbanita desarraigado o fato de ferramentas coas que os meus avós daban sentido físico a palabras que tardaría décadas en entender plenamente.

Hai unha tribu pequena e idiota (no sentido orixinal da palabra: un ciudadano privado e egoísta que non se preocupa dos asuntos públicos) que comparte como himno segredo esta concatenación de verbas. A secuencia resulta tranquilizadora porque é unha especie de test de memoria (non teño Alzheimer: lembro perfectamente cousas inútiles aprendidas na escola) e, ao tempo, un distintivo de competencia nunha lingua non utilizada (non falo galego porque non me gusta, pero se me poño, mira, ata me lembro desta regla lingüística que non sei para que coño servía). É o himno subterráneo dunha patria imaxinaria sen historia. Hai unha tribu non tan pequena e idiota (no sentido actual da palabra) que mira cara atrás no tempo e, na bruma da súa infancia, non distingue o significativo do insignificante, e traslada ao terreo do sentimentalismo o sedimento histórico-social que cristaliza na súa persoa convertíndoo nunha expresión da súa persoalidade propia, da súa refulxente individualidade persoal.

Todas as palabras rematadas en -axe son femininas.
En realidade todas as palabras que coñezo son femininas.
Todas.