antonio altarriba + kim, el arte de volar



Nunha entrevista recente a Belén Gopegui na revista "La Dinamo", esta viña a dicir que a súa literatura, en realidade, non tiña mérito algún, porque, si acaso, o que ela puña en xogo cando escribía era o seu nome, o seu prestixio como escritora, a súa reputación ou calqueira outro concepto gasoso do estilo. A loita verdadeira, dicía, ten lugar cando un pon en xogo o seu corpo, a súa vida. Iso é todo o que conta e o demáis son caralladas, xogos de salón, divertimentos incluso. Non puiden deixar de lado estas afirmacións mentras lía este cómic, a crónica da vida dun campesiño aragonés que nace e pasa a súa infancia asfixiado pola miseria e a brutalidade das condicións de vida no campo nos últimos anos vinte e principios dos trinta, entra en contacto coas condicións salvaxes da vida dos obreiros na Zaragoza dos anos trinta, loita do lado republicano durante a guerra civil, refúxiase na Francia anterior á II Guerra Mundial, loita contra os nazis e volta, desarraigado, derrotado e afundido á negrísima España do franquismo.

A súa derrota absoluta conmove profundamente. A súa vida posta en xogo continuamente defendendo a vida que el e moitos como el consideraban xusta avergóñanos a todos os vividores acomodados que estamos onde estamos como consecuencia dun mero chou histórico, non como responsables do noso destino nin da nosa loita. Nós, os que disfrutamos do confort material, do morno atontamento de quen non loitou por nada do que ten, do luxo de adicarse ao escapismo que posibilita a industria cultural dámonos conta da fatuidade da nosa existencia gracias a historias coma esta. O relato, afortunado cruce de drama persoal e traxedia histórica, consegue algo pouco frecuente, chegar ata ideoloxía a través da emoción. Recomendo con todas as miñas forzas a lectura deste cómic. Porque os Antonios Altarribas que perderon todas as batallas nas que loitaron merecen, como mínimo, a honra da lembranza. Aínda que sexa a duns miserables coma nós. Coma min. Coma ti.

pero como se pode ser tan gracioso?!!!

saul bellow, el legado humboldt

Algunas personas aceptan sus talentos con gratitud. Otras no saben qué hacer con ellos y sólo piensan en superar sus debilidades. Sólo les interesan sus defectos, son su único desafío. Por eso los que odian a la gente pueden acabar buscándola. Los misántropos se dedican con frecuencia a la práctica de la psiquiatría. Los tímidos se convierten en actores. Los ladrones innatos buscan cargos de confianza. Los miedosos realizan actos temerarios.

Saul Bellow pertence a esa clase de escritores nos que vida e obra mestúranse e solápanse continuamente. Vitalista e intelectual, nas súas obras maniféstase unha fe absoluta en que a cultura e o sexo (vale, e o amor tamén) poden mellorar aos seres humanos nun sentido moral. O libro, un ladrillo de case setecentas páxinas, alterna momentos estraordinarios con moitas páxinas absolutamente superfluas. As peripecias da vida desenfrenada dun escritor e intelectual sesaxenario obsesionado coa figura do poeta morto Humboldt van alternándose con aburridas -a marioría das veces- reflexións sobre a vida e a morte. Bellow é un tipo moi concreto de escritor americano, lonxe do estereotipo europeo: hiperactivo sexualmente, impúdico, narcisista, exhibindo unha erudición abraiante e capaz de falar rigorosa e brillantemente de case calquera cousa, provoca no lector a impresión de que unha vida repleta de emocións e intensidade, de acción continua e reflexións profundas, de sexualidade desatada e grandes paixóns está ao alcance de calquera que se propoña tal cousa. Con vinte, con corenta ou cos sesenta anos do protagonista, a vida está para arriscalo todo continua e ininterrumpidamente se un ten o descaro, a intelixencia, o talento e as amizades correctas. En fin. Como a vida mesma.

flash
Paseando polas rúas de Granada fai un par de días atopei unha praza adicada ao poeta Luis Rosales na cal figuran os últimos versos do seu poema "autobiografía":

así he vivido yo con una vaga prudencia de
caballo de cartón en el baño,
sabiendo que jamás me he equivocado en nada,
sino en las cosas que yo más quería.

É sorprendente ler algo así en plena rúa, a escasos metros dos anuncios dos móbiles e das fotografías semiporno dalgúns perfumes que inundan todas as rúas de todas as cidades do mundo. Rosales foi un dos escasos poetas falanxistas da época previa á Guerra Civil. O seu irmán entregou a Lorca, refuxiado na casa dos Rosales pensando que alí estaria seguro dado que se coñecían de toda a vida. Era católico, conservador e tradicionalista. A súa figura aparece coma o negativo case exacto de Lorca. Lendo os dous últimos versos do poema un non sabe que pensar. Hai unha intersección estraña entre o privado e o público, entre o psicolóxico e o sociolóxico en toda vida que non somos quen de desvelar. Actos doutras persoas chegan a formar parte de nós de xeito misterioso mentras case todo o que facemos nós mesmos remata por resultarnos completamente alleo. Para min eses dous versos teñen algo que ver co affaire de Lorca. Se eu fóra Rosales pasaría o resto da miña vida teimando con ese momento no que o amigo poeta confiado na miña casa familiar descobre de súpeto que foi traizoado por aqueles nos que confiaba plenamente. Sen ter que enfrontarse a cuestións de tanto peso, un non pode evitar pensar nas veces nas que a súa vida queda dirixida por algún tipo de acto de traizón. Deses que deixan un cráter, dos que marcan unha liña clara na que se pode ler "antes" e "despois" nos seus dous lados. Jamás me he equivocado en nada, sino en las cosas que yo más quería.

apéndices á enciclopedia da paranoia contemporánea

I. Un fulano intenta volarse nun avión en Detroit sen conseguilo. A causa disto, os Estados Unidos deciden que van a bombardear Yemen (certas rexións). "A quen lle importa", dí o silencio do resto do mundo civilizado.

II. Un fulano intenta volarse nun avión en Detroit sen conseguilo. A causa disto, en certos aeroportos de certos países do mundo libre os funcionarios que levan o tema da seguridade poderán coñecer o interior dos pasaxeiros (en sentido xinecolóxico, claro) cun grao de detalle asombroso. O resto do mundo protesta polo baixiño mentras un exército de expertos sae a declarar nos medios de comunicación: "é polo voso ben, tontiños, que non sabedes o gravísimo perigo que corredes cada vez que subides a un avión."

III. Un fulano intenta volarse nun avión en Detroit sen conseguilo. O ministerio do interior (xeográfico, non xinecolóxico, creo) español di que -polo momento- respectarase a intimidade dos pasaxeiros e non se utilizarán os escáneres. É probable que, nos próximos días, unha chamada telefónica entre presidentes galácticos cambie as cousas rapidamente.

e IV. En Dubai, un emir levanta un carallo de 818 metros de altura e 1.000 millóns de dólares de custo. Os obreiros que levaron a cabo tal cousa cobraban entre 3 e 6 € diarios en xornadas de 12 horas. O emir, entrevistado como unha superstar na BBC e na CNN declara "fixeron falta 14 anos para levantar as torres xemelgas, esta obra fíxose so en seis" (falo de memoria). As monarquías feudais da península arábiga viven unha bonita historia de amor co mundo financieiro occidental. Confírmase o esperado: en só tres días de vida, 2010 xa da tanto noxo como todo 2009 completo.

happy 2010 (e 2)

En este caso debemos ser lógicos y exactos, pues es nuestra obligación estar en guardia. El poder de la riqueza en su forma más vil aumenta en el mundo moderno. Un pueblo muy bueno y justo, sin esa tentación, tal vez podría no necesitar crear normas y sistemas para protegerse contra el poder de nuestros grandes financieros. Pero eso es porque un pueblo muy justo les habría fusilado hace mucho tiempo, por mera buena fe.

(G. K. Chesterton, citado ao comezo da segunda parte do libro "Comprender Venezuela, pensar la democracia. El colapso moral de los intelectuales occidentales")

happy 2010

El capitalismo es un sistema en el que, por ejemplo, la sobreproducción de riqueza (algo que siempre fue para el hombre un motivo de fiesta) supone una falta de mercado y una amenaza de crisis. Un sistema en el que el progreso tecnológico no acorta la jornada laboral, sino que la alarga y precariza. Un sistema en el que la posibilidad humana de descansar se transforma en el desastre del paro. En el que la guerra, la peor de las calamidades para el ser humano, es el mejor estimulante económico. En el que la producción de armamento supone la más pesada carga para los hombres y el mejor negocio para la economía. En el que la dilapidación sistemática de recursos y riqueza se llama consumo y estimulación de la demanda, y a la destrucción del planeta, crecimiento. Bajo condiciones capitalistas, todo aquello que para los seres humanos es un problema, resulta que para la economía es una solución. Y lo que para ellos es una solución, para la economía es un problema.

(Extraído de "Comprender Venezuela, pensar la democracia. El colapso moral de los intelectuales occidentales", de Carlos Fernández Liria y Luis Alegre Zahonero)