Arquivos

Tríptico

Narcopolítica: o triunfo da anomalía franquista no corazón da seudodemocracia actual


Esta é, sen dúbida, unha desas fotos afortunadas que alguén fixo sen saber o seu significado exacto fai unha chea de anos. O actual presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, nunha embarcación alá polo 1995 acompañado do contrabandista de tabaco e narcotraficante Marcial Dorado.

Descontando o inevitable trasfondo homoerótico da fotografía -potenciado por eses estraños pegotes brancos na espalda do presidente-, o seu significado, hoxe, abril de 2013 envíanos de volta non xa 18 anos atrás, senón aos 38 que marcan a morte do dictador Franco e a labor de ciruxía plástica feita ao seu rexime coñecida baixo o nome de "transición". Ciruxía cuxas costuras, por certo, levan xa unha tempada saltando por todas partes no que son demostracións da súa fatiga histórica, do seu esgotamento e da súa liquidación que se vai albiscando -todavía coas súas liñas difusas- no horizonte en forma de III República.

A imaxe cristaliza o encontro de dous mundos en apariencia antagonistas: o do poder autoevidente da política e o do poder subterráneo das mafias de todo tipo. E digo "en apariencia" porque o rexime anterior á democracia que vivimos era, baixo a súa fachada de corte fascista e a súa ideoloxía nacional-católica, a plenitude da corrupción institucionalizada. Baixo a superficie da moralidade católica e o suposto amor á patria expañola, unhas cantas ducias de familias tiñan o poder de facto do estado (económico e político), unhas cantas centas ocupaban un segundo grao con aspiracións e unhas poucas miles constituían a base dunha burguesía privilexiada derivada do resultado da guerra civil. Uns cantos millóns de expañois interiorizaban a ideoloxía dominante e asumían acriticamente os vectores de pensamento das élites gobernantes coa esperanza de mellorar as súas precarias -cando non miserables- condicións de vida.

A herencia recibida, polo tanto, cando chega o ano 1975 e o suposto cambio de mans do poder, ten lugar nun clima social caracterizado pola fenda estraordinaria no social e no político entre as apariencias e a realidade.  A democracia, o goberno de calquera no seu sentido máis pleno, é de facto, a forma que as élites de primeiro, segundo e terceiro grao asumen para continuar co control do país. Para conter calquera posible estoupido social ou calquera tentación de revolta levántanse algunhas barreiras institucionais para deixar pasar a algúns escollidos procedentes da base da pirámide social.

A política, tras as eleccións de 1977, é un xogo no cal as reglas están trucadas. A estrutura do estado está blindada por unha constitución que protexe ao herdeiro de Franco e por varios artigos que sinalan o papel do exército en caso de que algunha rexión histórica decida seguir o seu propio camiño. As elites económicas e políticas procedentes do franquismo seguen ao seu, ocupando cargos decisivos nos postos centrais do estado, nos propios partidos políticos e nos medios de comunicación, vendendo unha historia de reconciliación nacional e de amnesia necesaria que serve para ocultar a permanencia dos rasgos distintivos do rexime anterior: corrupción, control das estruturas do estado, vixiancia policial das disidencias máis radicais e ese "deixar facer" relacionado coa vida privada e as costumes sociais que se presenta como a suposta gran victoria do novo rexime.

Nas décadas dos oitenta e os noventa, para os cachorros do partido que recolle esa masa social coñecida como "franquismo sociolóxico", as siglas AP primeiro e PP despois son, basicamente, a rampa de lanzamento cara un universo de relacións sociais privilexiadas e de impunidade que lles permite medrar social e economicamente a gran velocidade. Persoaxes de mediocridade recoñecida ascenden polo labirinto da estrutura do estado grazas aos apelidos, ás amizades ou ás redes de contactos nas que familia, empresa e circuito de ocio compleméntanse e retroaliméntanse. O lema é "tonto o que non se enriqueza". A corrupción é a forma de relacionarse. O estilo mafioso é a normalidade neses anos (xa o era dende 1939 polo menos). Favores, sobornos, nepotismo, evasión de capitais, contas en paraísos fiscais, testaferros, bens a nome de familiares, oposicións amañadas, cargos de confianza a dedo, etc, etc. A cultura política dos nosos gobernantes procede deste inesgotable campo semántico derivado da palabra "corrupción" e é a forma de conservar intactos uns privilexios que fan da desigualdade o eixe vertebrador na súa concepción da sociedade.

Cando Núñez Feijóo sube a esa lancha en 1995 e despois vai esquiar co contrabandista-narco a algún lugar onde había neve, e vai tamén con el e o seu círculo a festas en Portugal non se fai demasiadas preguntas. É o "normal". Ese ritmo de vida -dando por boa a maior: que non tiña nin idea de quen era o ghicho- é o que debía ser para o seu círculo, para o seu ambiente social. Feijóo é representativo dunha clase social que cre ser merecedora de todos os privilexios e que merece ser a que goberne o país (Galiza ou Expaña), e que ve na democracia unha forma moderna e presentable socialmente de manter intacta a estrutura económica anterior construída a base de círculos concéntricos nos cales o radio do círculo vai inverso á riqueza a distribuir entre os que o constitúen.

Feijóo é a cristalización dunha serie de valores anteriores a el. É a encarnación dunha forma concreta de entender a sociedade e a política. É o epifenómeno dunha ideoloxía que exerce o control da realidade dende todas as frontes posibles e que aínda se sorprende cando, caído o velo da ficción democrática baixo o que vivimos, vemos en crú a estrutura de relacións que sostén esta ficción: empresarios, políticos, delincuentes, todos na mesma nave, remando xuntos para manter o control e conservar intactos os réditos logrados tras a barbarie da guerra gañada co soporte do nazismo alemán e o fascismo italiano.

A mirada alucinada de Feijóo na rolda de prensa posterior á fotografía o dicía todo: "non fixen nada malo". Só facía o que tiña que facer, en afortunada frase de Aznar que oculta un resto non enunciado que podería escribirse asi: "para manter os meus privilexios e os dos meus e para que as cousas seguiran como debían".

Xa o dixen nalgunha ocasión por aquí: Galicia é Sicilia sen pistolas. Non as precisan.

 

Este sitio está baixo as condicións dunha licencia Creative Commons.

RSS Feed. Feito con Blogger. Plantilla Modern Clix, deseñada por Rodrigo Galindez. Modern Clix blogger template por Introblogger.